Ξεκινάς ή ολοκληρώνεις τις πανεπιστημιακές σου σπουδές ή έχεις αποφασίσει να ξεκινήσεις να εργάζεσαι, αμέσως μετά το λύκειο;
Έχεις σπουδάσει κάτι που τελικά δεν σε ενδιαφέρει και δε σου ταιριάζει όσο νόμιζες αρχικά ή παρ’ όλο που το αντικείμενο των σπουδών σου είναι πολύ ενδιαφέρον για σένα, δεν έχει ζήτηση στην αγορά εργασίας και μάλλον δεν θα μπορέσεις εύκολα να βρεις απασχόληση στο πεδίο που έχεις σπουδάσει;
Δεν έχεις σχηματίσει ακόμη μία σαφή εικόνα των επαγγελματικών επιλογών που μπορείς να έχεις, με βάση τις προπτυχιακές ή/και τις μεταπτυχιακές σου σπουδές;
Ευτυχώς για σένα, στη σύγχρονη αγορά εργασίας έχουν καταρριφτεί αρκετά στεγανά τόσο για τη μονόδρομη σχέση σπουδών/επαγγέλματος όσο και για τις δια βίου ευκαιρίες εκπαίδευσης με στόχο των επαναπροσδιορισμό της επαγγελματικής σου πορείας. Μπορεί λοιπόν να ξεκίνησες για κάτι άλλο, αλλά οι εμπειρίες σου, οι επαφές σου, η ωρίμανσή σου ως προσωπικότητα, παράλληλα με τις εξελίξεις και τις ευκαιρίες ή τα εμπόδια που προέκυψαν σε κάποιους επαγγελματικούς κλάδους, να σε οδηγούν στην «αλλαγή πλεύσης». Μην πτοείσαι καθόλου, «κάθε εμπόδιο για καλό» όπως λέει παράδοσή μας και αποδεικνύει συχνά η πραγματικότητα. Σκέψου ότι για να απογειωθεί ένα αεροπλάνο και να κατακτήσει τους αιθέρες πρέπει να «σηκωθεί» ενάντια στους ανέμους, με αποφασιστικότητα, σχέδιο, στρατηγική και κυρίως καλό πιλότο!
Για να ξεκινήσεις λοιπόν την αναζήτηση διαφορετικών επιλογών καριέρας χρειάζεται πρώτα να πάρεις μία σημαντική απόφαση: «να φύγεις από μία κατάσταση που δεν σε ικανοποιεί πλήρως και να ενεργοποιηθείς στη λήψη αποφάσεων και στην ανάληψη στοχευμένων δράσεων για την επίτευξη κάθε εναλλακτικής διαδρομής». Αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι, να βρεις δηλαδή το κουράγιο και το κίνητρο που θα σε ξαναβάλουν στην τροχιά της διαφορετικής οπτικής του εαυτού σου και των επιλογών σου, απαλλαγμένων από στερεότυπα ή προσωπικές φοβίες και αντιστάσεις.
Δεν είναι τόσο δύσκολο όσο το φαντάζεσαι! Το μόνο που θέλει είναι να έχεις ΣΤΟΧΟ. Όχι θυμό, πείσμα, αντίδραση, αμφιβολία, αδράνεια, ΑΠΛΑ ΣΤΟΧΟ και την κατάλληλη στρατηγική για να τον πετύχεις.
Και ιδού τα βήματα που θα πρέπει να κάνεις, αυτόνομα ή με την υποστήριξη κατάλληλων επαγγελματιών συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, ώστε να σχεδιάσεις το προσωπικό σου πάζλ επαγγελματικών επιλογών που θα σε οδηγεί σε ένα μόνο αποτέλεσμα, στην προσωπική και επαγγελματική σου ανέλιξη:
- Μάθε για σένα: μάθε για τον «επαγγελματικό» σου εαυτό, αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες από αυτές που έχεις για τις σπουδές και την εργασιακή σου εμπειρία. Αναγνώρισε το προσωπικό σου αξιακό σύστημα, τις δεξιότητές σου, τα ενδιαφέροντά σου και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς σου και χρησιμοποίησέ τα ως συστατικά διαμόρφωσης εναλλακτικών επαγγελματικών διαδρομών.
- Διεύρυνε το πεδίο αναζήτησης εργασίας: μη μένεις στις παραδοσιακές επαγγελματικές επιλογές που σου δίνει το πτυχίο σου αλλά διερεύνησε τις εξελίξεις στο ευρύτερο πεδίο των ενδιαφερόντων σου π.χ. «Επικοινωνία» ή «Ανθρώπινες Σχέσεις» ή «Αριθμοί» κ.α. Κατέγραψε όλα τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τη λέξη/φράση που σε εκφράζει και που θέλεις να βρίσκεται στο επίκεντρο της εργασίας σου. Θα ξαφνιαστείς ευχάριστα με τις πολλές επιλογές! Σημείωσε τις άλλοτε ελάχιστες και άλλοτε πιο σημαντικές (χρονικά και ακαδημαϊκά) αλλαγές που πρέπει να κάνεις για την κάθε εναλλακτική. Αν βρεις το στόχο, τότε κάθε συστηματική αλλαγή μπορεί να ενέχει κόπο, αλλά θα επιφέρει χαρά, ευτυχία, προσωπική εξέλιξη και επαγγελματική επιτυχία.
- Βασίσου στις δεξιότητές σου: μιλάμε για τις κοινωνικές, μεταβιβάσιμες δεξιότητες (soft skills) όπως η ομαδικότητα, η ευελιξία, η πρωτοβουλία ή προσοχή στη λεπτομέρεια κ.α. που πάντα αναφέρονται σε μία περιγραφή θέσης εργασίας και που συχνά τις προσπερνάς, εμμένοντας στα τυπικά προσόντα. Κι όμως, ειδικά αν τώρα ξεκινάς την επαγγελματική σου πορεία ή θέλεις να αλλάξεις αντικείμενο και κλάδο εργασίας και δεν έχεις σημαντική και συναφή εμπειρία με τη θέση που διεκδικείς, τότε όλο το παιχνίδι της αξιολόγησής σου θα παιχτεί στις δεξιότητες! Όχι όποιες, όποιες αλλά αυτές που «απαιτεί» η θέση εργασίας και που φυσικά εσύ διαθέτεις ήδη.
- Επιμορφώσου: θεωρητικά, εμπειρικά, μέσα από τυπικές δομές μάθησης ή αυτόνομη εκπαίδευση από διαδικτυακές πλατφόρμες. Ασχολήσου με δραστηριότητες άτυπης απόκτησης γνώσεων και δεξιοτήτων, όπως ο εθελοντισμός όπου φρόντισε να έχεις «ρόλο» συναφή με τον επαγγελματικό σου στόχο π.χ. αν σε έχεις σημειώσει ως πεδίο ενδιαφερόντων (δες παρ. 2) την «Επικοινωνία» τότε μπορείς ως μέλος ενός εθελοντικού οργανισμού να ασχοληθείς με τον σχεδιασμό εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, με την προσέλκυση και εκπαίδευση εθελοντών, με την δημοσιοποίηση του στόχου και των αποτελεσμάτων των δράσεων του φορέα κ.α.
- Δικτυώσου: και εδώ θα μοιραστώ μαζί σου το μεγάλο μυστικό της αποτελεσματικής επαγγελματικής δικτύωσης: σημασία δεν έχει ποιους ξέρεις εσύ, αλλά ποιοι ξέρουν εσένα!!!! Φρόντισε λοιπόν να δημιουργήσεις ένα δικό συ μοναδικό, προσωπικό προφίλ (Personal Brand) όπου θα αναδεικνύεις το δικό σου πλεονέκτημα και επικοινώνησέ το στα κατάλληλα μέσα δικτύωσης. Πρόσεξε η υπόσχεση που δίνεις ως επαγγελματίας να είναι σταθερή όπου και όπως επικοινωνείς με το κοινό που σε ενδιαφέρει.
I can’t change the direction of the wind, but I can adjust my sails to always reach my destination. – Jimmy Dean, singer
Σύνταξη: Σοφία Παναγιωτίδου, Σύμβουλος Σταδιοδρομίας