Ομιλία της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων στην Βουλή για τις διατάξεις του Υπουργείου
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Ο σχεδιασμός μας, από την ημέρα που ξεκινήσαμε το έργο για την αναβάθμιση της Παιδείας, κινείται σε δυο άξονες:
1) Ρύθμιση ζητημάτων επείγουσας φύσεως, δεδομένης της έναρξης της νέας σχολικής και ακαδημαϊκής χρονιάς. Αλλά και ταυτόχρονη αντιμετώπιση μιας σειράς από ζητημάτων και δυσκολιών που έχουν προκύψει από επιλογές της προηγούμενης ηγεσίας.
2) Προετοιμασία και εργασία για την κατάθεση συνολικού νομοθετικού πλαισίου που περιλαμβάνει σε βάθος μεταρρυθμίσεις μας στην Παιδεία σε 3 άξονες: 1βαθμια/2βαθμια, 3βαθμια και τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση.
Μάλιστα, τις επόμενες ημέρες ξεκινά κιόλας ο διάλογος με τα κόμματα, κατ’ αρχάς για την 3βάθμια εκπαίδευση, και προσδοκούμε σε έναν ειλικρινή, ουσιαστικό και εποικοδομητικό διάλογο και στην καλλιέργεια συναινέσεων.
Τώρα, επί των διατάξεων που έχουμε καταθέσει. Επαναλαμβάνω, ότι στο νομοσχέδιο αυτό εισάγουμε προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή, κάποιες περιορισμένες διατάξεις επείγουσας φύσεως. Συγκεκριμένα:
Πρώτη διάταξη
Δίνουμε στα Πανεπιστήμια μεγαλύτερη ελευθερία και αυτονομία για τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών
Στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής μας κατεύθυνσης για μεγαλύτερη ελευθερία και αυτονομία για τα πανεπιστήμια:
- καταργούμε σε μεγάλο βαθμό το υπέρ ρυθμιστικό πλαίσιο που είχε εισαχθεί την προηγούμενη περίοδο και δημιουργεί μια σειρά από αγκυλώσεις.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Γιατί να επαφίεται στην Πολιτεία να ορίσει ότι οι διδάσκοντες στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) θα πρέπει να διδάσκουν σε ένα ΠΜΣ δωρεάν για να δικαιούνται να διδάξουν σε άλλο ένα; Ή γιατί να ορίζει η Πολιτεία τις αμοιβές των διδασκόντων στα μεταπτυχιακά; Ας τα αποφασίζει όλα αυτά, ελεύθερα και κυρίαρχα, το Πανεπιστήμιο, στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου.
- απλουστεύουμε τις διαδικασίες διαχείρισης των μεταπτυχιακών προγραμμάτων
- και μειώνουμε το διοικητικό φόρτο στα Πανεπιστήμια.
Έτσι ενισχύουμε το αυτοδιοίκητο των Ιδρυμάτων, στοχεύοντας:
- στην προσέλκυση περισσότερων καταξιωμένων επιστημόνων και περισσότερων φοιτητών
- στην προώθηση και διευκόλυνση της έρευνας και της διδασκαλίας.
Με την παρούσα διάταξη επιλύουμε τα ζητήματα επείγουσας φύσεως στην έναρξη της ακαδημαϊκής χρονιάς.
Το ευρύτερο κανονιστικό πλαίσιο των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών θα συμπεριληφθεί στο νομοσχέδιο για τη συνολική αναθεώρηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που θα κατατεθεί τους ερχόμενους μήνες.
Δεύτερη διάταξη
Επαναφέρουμε σταδιακά την κανονικότητα στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία μέχρι τη συνολική ρύθμιση για την περαιτέρω ενίσχυσή τους
Η ουσιαστική στήριξη των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, παράλληλα με τη γενικότερη αναβάθμιση των δημόσιων σχολείων μας, συνιστά υψηλή μας προτεραιότητα.
Επιδιώκουμε όχι μόνο την αποκατάσταση της λειτουργίας τους και της θέσης τους στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, αλλά και την περαιτέρω ενίσχυσή τους.
Δυστυχώς, και το τονίζω, παραλάβαμε τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία σε τραγική κατάσταση. Αγκυλώσεις του χθες που πληγώνουν έναν τόσο σημαντικό θεσμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Για παράδειγμα: η προηγούμενη Κυβέρνηση είχε αφήσει τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία χωρίς Επιστημονικά Εποπτικά Συμβούλια, χωρίς δηλαδή τα όργανα εκείνα που κατευθύνουν στην ουσία τη δράση του κάθε πρότυπου και πειραματικού σχολείου. Πρότυπα και πειραματικά σχολεία χωρίς Επιστημονικά Συμβούλια, δεν είναι ουσιαστικά πρότυπα και πειραματικά σχολεία. Εμείς προβλέπουμε τη συγκρότησή τους. Και ενισχύουμε τις αρμοδιότητες της Επιστημονικής Επιτροπής πρότυπων και πειραματικών σχολείων. Και στηρίζουμε το θεσμό των ομίλων των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, ένα ιδιαίτερο στοιχείο των σχολείων αυτών, και δίνουμε την δυνατότητα σε μαθητές να επιλέγουν ομίλους και σε άλλα πρότυπα και πειραματικά σχολεία.
Τρίτη διάταξη
Παρέχουμε επιλογές και ευελιξία για την εισαγωγή παλαιών αποφοίτων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Με την προτεινόμενη προς ψήφιση ρύθμιση παρέχεται η δυνατότητα σε όλους τους παλαιούς αποφοίτους, δηλαδή σε όσους αποφοίτησαν μέχρι και το σχολικό έτος 2018-2019, οι οποίοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις υποψηφίων γενικού λυκείου του σχολικού έτους 2019-2020, να επιλέξουν
- είτε να εξεταστούν με τους όρους και προϋποθέσεις που θα ισχύσουν το σχολικό έτος 2019-2020, ως προς την εξεταστέα ύλη και τις διαδικασίες
- είτε με τους όρους και προϋποθέσεις που ίσχυσαν το σχολικό έτος 2018-2019.
Τέταρτη διάταξη
Αίρουμε το διαχωρισμό τμημάτων ελεύθερης και μη πρόσβασης
Με την προς ψήφιση ρύθμιση προβλέπουμε την ίδια και ενιαία αντιμετώπιση όλων των τμημάτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Προτείνουμε την άρση της αδικαιολόγητης κατηγοριοποίησής τους σε τμήματα «ελεύθερης πρόσβασης» και σε εισαγωγής «κατόπιν εξετάσεων», η οποία ουσιαστικά τα κατέτασσε σε δύο κατηγορίες: τμήματα υψηλού και χαμηλού κύρους. Έτσι δίνουμε αξία σε όλα τα τμήματα.
Ενώ παράλληλα δημιουργούμε το ίδιο και ξεκάθαρο πλαίσιο για όλους τους μαθητές. Δεν μπορεί επιλογή τμήματος να γίνεται ως άλλο τυχερό παίγνιο. Να μπαίνουν στην διαδικασία οι μαθητές να μαντεύουν ποια τμήματα θα είναι χαμηλής ζήτησης και άρα χωρίς εξετάσεις, αλλά να επιλέγουν συνειδητά το τμήμα που θεωρούν ότι τους ταιριάζει καλύτερα.
Πέμπτη διάταξη
Επαναφέρουμε κάτι που ίσχυε μέχρι πριν από μερικούς μήνες που το κατήργησε η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Επαναφέρουμε την επαγγελματική ισοδυναμία τίτλων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κρατών-μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών. Και εδώ εισάγουμε και μία αλλαγή που θα κατατεθεί με τις νομοτεχνικές βελτιώσεις. Η επαγγελματική ισοδυναμία θα κρίνεται από την Πολιτεία, από το ΑΤΕΕΝ, ενώ τα επαγγελματικά προσόντα από τους επαγγελματικούς συλλόγους.
Επίσης, επιταχύνουμε το όλο διαδικαστικό πλαίσιο. Οι μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις που είχαν διαπιστωθεί στη λειτουργία του ΣΑΕΠ, κρατούσαν δέσμιους χιλιάδες απόφοιτους και έθεταν ευθέως ζητήματα συμβατότητας του ελληνικού δικαίου με τις υποχρεώσεις που απορρέουν για τα κράτη – μέλη από το ενωσιακό δίκαιο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Φέρνουμε σήμερα ορισμένες ρυθμίσεις που εξορθολογίζουν διαδικασίες και στις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης, ενώ σταδιακά τροχοδρομούμε μια σειρά από ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις.
Η παρεχόμενη εκπαίδευση κυρίες και κύριοι συνάδελφοι πρέπει να ενισχυθεί στη χώρα μας. Βήμα-βήμα, διάταξη-διάταξη, ενέργεια-ενέργεια, θα αναβαθμίσουμε την εκπαίδευση στη χώρα μας. Και θα φτιάξουμε ένα πιο ελεύθερο σχολείο και ένα αυτόνομο, σύγχρονο Πανεπιστήμιο. Και θα επιδιώξουμε να επιτύχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση για τις αλλαγές αυτές.
Σας ευχαριστώ.