Ένας θεσμός – τομή για την επιστημονική έρευνα στην Ελλάδα.
Πραγματοποιείται σήμερα η πρώτη Γενική Συνέλευση (ΓΣ) των μελών του ΕΛΙΔΕΚ στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ (Ε.Ι.Παστέρ) στην Αθήνα.
Το ΕΛΙΔΕΚ θα διαχειρισθεί με τρόπο εμπροσθοβαρή πόρους ύψους 240 εκ. ευρώ που έχουν προκύψει από δανειακή σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Στόχος είναι η στήριξη υποψηφίων διδακτόρων και νέων επιστημόνων με την συστηματική προκήρυξη δράσεων για την διεξαγωγή επιλεγμένων ερευνητικών έργων στα Πανεπιστήμια, ΤΕΙ και τα Ερευνητικά Κέντρα (ΕΚ) της χώρας, σε ελκυστικές συνθήκες για την διεξαγωγή έρευνας με αξιώσεις. Περισσότεροι από 4.000 νέοι επιστήμονες αναμένεται να ωφεληθούν κατά την επόμενη τριετία από τις δράσεις του.
Επιπλέον, το ΕΛΙΔΕΚ αναμένεται να αποτελέσει ένα θεσμό καλλιέργειας της επιστημονικής ποιότητας και επιδίωξης της αριστείας, αντίστοιχο με εκείνους που λειτουργούν σε άλλες χώρες, όπως το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημόνων (NSF) στις ΗΠΑ. Από την άποψη αυτή θα υπάρξει συμπληρωματικότητα των δράσεων του ΕΛΙΔΕΚ με εκείνες του ΕΣΠΑ για έρευνα και καινοτομία, κατά τρόπο που θα επιτρέπει τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθεσίμων πόρων στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης ερευνητικής στρατηγικής, χωρίς θεματικούς ή γεωγραφικούς περιορισμούς.
Οι «Ιδιοκτήτες» του ΕΛΙΔΕΚ είναι ΑΕΙ και ΕΚ με έντονη ερευνητική δραστηριότητα. Τα μέλη της ΓΣ αποτελούνται από καταξιωμένους επιστήμονες που έχουν επιλεγεί με ανοικτές διαδικασίες από τους φορείς αυτούς. Κατά την πρώτη ΓΣ, πέραν της συγκρότησης της σε σώμα με την επιλογή του Προέδρου της, θα ορισθούν τα μέλη της εισηγητικής επιτροπής για την εκλογή του Επιστημονικού Συμβουλίου (ΕΣ) του ΕΛΙΔΕΚ. Το ΕΣ θα αποτελεί τον σχεδιαστικό και εκτελεστικό βραχίονα του Ιδρύματος.
Η διαδικασία αυτή αποτελεί μία ριζοσπαστική προσέγγιση στη διαμόρφωση του ερευνητικού τοπίου της χώρας που θα καθορίζεται πλέον σε μεγάλο βαθμό από τα «κάτω», δηλαδή από την ίδια την ερευνητική κοινότητα μέσω των φορέων που την απαρτίζουν.
Με την ευκαιρία της ΓΣ, ο Αναπληρωτής Υπουργός δήλωσε «Η σημερινή μέρα αποτελεί ορόσημο για τα ερευνητικά πράγματα της χώρας. Σηματοδοτεί την απαρχή της υλοποίησης ενός νέου θεσμού, του ΕΛΙΔΕΚ, που πιστεύουμε ότι θα δημιουργήσει πολλαπλές ευκαιρίες για Έρευνα από νέους επιστήμονες σε ελκυστικά περιβάλλοντα για τη διεξαγωγή ποιοτικής ερευνητικής εργασίας. Με τον τρόπο αυτό συμβάλλει στην ανάσχεση της μεγάλης φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Η προσπάθεια αυτή έχει ήδη ξεκινήσει με τις δύο πρώτες προκηρύξεις για υποψήφιους διδάκτορες και ερευνητικά έργα στήριξης μεταδιδακτόρων. Οι προκηρύξεις αυτές έγιναν από την ΓΓΕΤ, πριν την έναρξη λειτουργίας του ΕΛΙΔΕΚ, αφού καθυστερήσεις, στις συνθήκες κρίσεις που βιώνει η χώρα, δεν χωρούν. Στη συνέχεια, οι επόμενες προκηρύξεις προγραμμάτων θα πραγματοποιούνται από το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΕΛΙΔΕΚ. Τονίζεται ότι η Πολιτεία θα έχει μόνον εποπτικό και υποστηρικτικό ρόλο μέσω της ΓΓΕΤ, χωρίς να επεμβαίνει σε επιστημονικές επιλογές και προτεραιοποιήσεις, οι οποίες θα διαμορφώνονται από την ίδια την ερευνητική κοινότητα».
