Επιστημονικό Σεμινάριο
11 Μαρτίου, Αθήνα
Το σεμινάριο αυτό αναφέρεται σε όλες τις παραμέτρους που συνδέονται με τη γλωσσική ανάπτυξη στην προσχολική ηλικία και εστιάζει, κυρίως, στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά προσεγγίζουν τον αναδυόμενο αλφαβητισμό ή γραμματισμό [emerged literacy] και στις πρακτικές που οφείλουν να υιοθετούν οι εκπαιδευτικοί για να στηρίξουν τα παιδιά προς αυτή την κατεύθυνση. Θα γίνει ανασκόπηση των σημαντικότερων σημείων της σχετικής έρευνας και θεωρίας, έτσι ώστε να υπάρχει επιστημονική βάση στις διδακτικές προτάσεις που θα παρουσιαστούν. Δεδομένου ότι η γλώσσα είναι ένα σύστημα κανόνων, θα εξεταστούν συνοπτικά αυτοί οι κανόνες και θα συνδεθούν με την πορεία του παιδιού προς την κατάκτηση της γλώσσας και τον αναδυόμενο αλφαβητισμό ή γραμματισμό.
Ακολούθως θα μελετήσουμε τα χαρακτηριστικά των παιδιών προσχολικής ηλικίας (το λεξιλόγιο, το μήκος των προτάσεων, τη συζήτηση, τη μη λεκτική συμπεριφορά, τη συντακτική δομή και τους τρόπους με τους οποίους οργανώνουν τη σκέψη), προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα πώς θα οδηγηθούν στην πρώτη γραφή κι ανάγνωση, μέσω της φωνολογικής ενημερότητας.
Στη συνέχεια, θα εξετάσουμε τα στάδια γραφής και τα στάδια ανάγνωσης των παιδιών προσχολικής ηλικίας και θα εξετάσουμε πώς τα παιδιά ανακαλύπτουν την αλφαβητική δομή, μέσω της φωνολογικής ενημερότητας. Τέλος, θα σχολιάσουμε ένα Τεστ Αναγνωστικής Ετοιμότητας για την προσχολική ηλικία προσαρμοσμένο από το Project “Follow Through” του Bank Street College και θα αναφερθούμε στις διεθνώς καθορισμένες εξελικτικές αρχές για τη γραφή και την ανάγνωση στην προσχολική ηλικία. Επισημαίνεται ότι σε κάθε ενότητα που θα εξετάζεται θα ακολουθεί η ανάδειξη των πρακτικών εφαρμογών της στην τάξη.
Στόχος της συγκεκριμένης επιμόρφωσης είναι να μετασχηματίσουμε τα δεδομένα της σύγχρονης έρευνας επάνω στη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών προσχολικής ηλικίας σε εφαρμοσμένη παιδαγωγική (διδακτικές προσεγγίσεις, διδακτικά σενάρια κ.λπ.).
Καθώς η γλωσσική ανάπτυξη στην προσχολική ηλικία συνδέεται ευθέως με την σχολική ετοιμότητα, τα προγράμματα που εστιάζουν στη γλώσσα ως σύνολο αποκτούν μεγάλη σπουδαιότητα. Το πλαίσιο που μας παρέχουν οι ερευνητές και οι θεωρητικοί της μάθησης της γλώσσας έχει ως επίκεντρο το παιδί, το οποίο θεωρείται ικανός χρήστης και δημιουργός της γλώσσας, που μαθαίνει πώς να επικοινωνεί με νόημα και να κατανοεί ότι η γραπτή γλώσσα εμπεριέχει νόημα. Όμως, τι σημαίνει αυτό για τους/τις εκπαιδευτικούς προσχολικής ηλικίας;
• Τι πρέπει να γνωρίζουν οι εκπαιδευτικοί προσχολικής εκπαίδευσης για να μπορούν να ερμηνεύουν σωστά τις προσπάθειες των μικρών παιδιών και να μπορούν να επεμβαίνουν κατάλληλα;
• Ποιες διδακτικές προσεγγίσεις οφείλουν να γνωρίζουν και ποιες διδακτικές στρατηγικές οφείλουν να εφαρμόσουν κατά περίπτωση, για να υποστηρίξουν αποτελεσματικά παιδιά σε μια τάξη προσχολικής εκπαίδευσης;
• Υπάρχουν τρόποι να βοηθήσουν τα παιδιά να οργανώσουν τις εμπειρίες τους, ώστε να οικοδομήσουν πάνω σ’ αυτά που ήδη γνωρίζουν, φροντίζοντας όμως να μην αναχαιτίσουν την περιέργεια, την αυτοπεποίθηση, τη δημιουργικότητα και τη χαρά των παιδιών καθώς ανακαλύπτουν τον κόσμο γύρω τους;
Αυτά, και άλλα πολλά, θα διερευνήσουμε στο συγκεκριμένο σεμινάριο, αναπτύσσοντας δεξιότητες αναγκαίες για την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προσχολικής ηλικίας αλλά και για την ενδυνάμωση όσων μπορούν να αξιοποιήσουν το περιεχόμενό του στη συνεργασία τους με μικρά παιδιά.
Το σεμινάριο αυτό απευθύνεται, κυρίως, σε εκπαιδευτικούς προσχολικής ηλικίας αλλά και σε ειδικούς παιδαγωγούς που συνεργάζονται με μικρά παιδιά, εντός ή εκτός τάξης, και επιθυμούν να κατανοήσουν σε βάθος πώς τα παιδιά προσχολικής ηλικίας οικοδομούν τη γλώσσα. Επίσης, απευθύνεται σε γονείς που επιθυμούν να κατανοήσουν αυτό το σύνθετο και αξιοθαύμαστο επίτευγμα του παιδιού, την ανάπτυξη της γλώσσας, για να μπορέσουν να το υποστηρίξουν πιο αποτελεσματικά στις πρώτες του προσπάθειες για γραφή και να το ενισχύσουν με σωστούς τρόπους κατά την περίοδο της φωνολογικής ενημερότητας.
