Το παιδί σας αποσπάται εύκολα; Είναι παρορμητικό ή υπερκινητικό; Μοιάζει να είναι ονειροπόλο; Αν το παιδί σας παρουσιάζει τις εν λόγω συμπεριφορές πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας, ίσως να πρόκειται για τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).
Ακολουθούν 4 συμπτώματα, που όταν παρουσιάζονται σε ένα παιδί σε μεγάλη συχνότητα, ίσως να έχει ΔΕΠΥ.
Σύμπτωμα 1: Παρορμητικότητα
Τα παιδιά με ελλιπή έλεγχο των παρορμήσεων τους μπορεί να είναι ανυπόμονα και επίμονα. Συχνά διακόπτουν τους ανθρώπους και δυσκολεύονται να ελέγξουν τα λόγια και τα συναισθήματα τους . Θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε επικίνδυνες συμπεριφορές , επειδή δεν μπορούν να προγραμματίσουν το μέλλον ή να προβλέψουν τις συνέπειες των πράξεών τους . Εάν το παιδί σας έχει αυτό το σύμπτωμα , ο εγκέφαλός του ίσως μην χρησιμοποιεί αποτελεσματικά το νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη , η οποία διεγείρει το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση της εστίασης και τη ρύθμιση της συμπεριφοράς .
Σύμπτωμα 2: Υπερκινητικότητα
Το σύμπτωμα αυτό είναι γνωστό κι ως υπερδραστηριότητα. Τα παιδιά με το σύμπτωμα αυτό αγγίζουν σε υπερβολικό βαθμό τα αντικείμενα του περιβάλλοντός τους, μοιάζουν ανήσυχα όταν κάθονται και σηκώνονται όταν οι περιστάσεις δεν το επιτρέπουν. Η υπερκινητικότητα των παιδιών με ΔΕΠΥ δεν είναι σκόπιμη. Το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο της κίνησης λειτουργεί διαφορετικά στα παιδιά με ΔΕΠΥ.
Σύμπτωμα 3: Απροσεξία
Η απροσεξία είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της ΔΕΠΥ . Τα παιδιά με το σύμπτωμα αυτό συχνά δεν μπορούν να εστιάσουν την προσοχή τους σε κάτι , ακόμα κι αν προσπαθήσουν . Δυσκολεύονται να ακολουθήσουν οδηγίες , επειδή παραλείπουν βασικά κομμάτια των πληροφοριών . Μπορεί να κουράζονται εύκολα από το να προσπαθούν τόσο σκληρά για να εστιάσουν την προσοχή τους και να κάνουν λάθη επειδή χάνουν το ειρμό της σκέψης τους. Τα παιδιά που εμφανίζουν αυτό το σύμπτωμα χαρακτηρίζονται ως απρόσεκτα ή τεμπέλικα και κανείς δεν εξετάζει το κατά πόσον θα μπορούσαν να έχουνΔΕΠΥ.
Σύμπτωμα 4: Ονειροπόληση
Η ονειροπόληση ή αφηρημάδα δεν είναι τόσο συχνό χαρακτηριστικό της ΔΕΠΥ. Ίσως επειδή συγχέεται με την απροσεξία. Υπάρχει όμως διαφορά στη δυσκολία να συγκεντρωθεί σε μια εργασία και στην διάσπαση προσοχής από πληροφορίες που ο εγκέφαλος δεν μπορεί να φιλτράρει. Ένα εξωτερικό ερέθισμα, όπως ένας ήχος, ή μια σκέψη μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή του παιδιού με ΔΕΠΥ και να δυσκολευτεί να ολοκληρώσει ένα έργο ή ακόμα και μια συζήτηση.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε όλοι μας και να κατανοούμε πως οι παραπάνω συμπεριφορές ενός παιδιού με ΔΕΠΥ δεν είναι σκόπιμες, αλλά αποτέλεσμα μιας αναπτυξιακής διαταραχής. Οι εν λόγω συμπεριφορές με την κατάλληλη εκπαίδευση από ειδικό, τόσο του παιδιού όσο και των γονιών, μπορούν να ελεγχθούν και να βελτιωθεί σημαντικά η ζωή του παιδιού στο σπίτι και στο σχολείο.
Φώτης Παπαναστασίου
Ειδικός Παιδαγωγός
MSc Σχολική Ψυχολογία
