Του Δημήτρη Καρυώτη
Το κύριο χαρακτηριστικό του νέου σχεδιασμού του ΕΠΑΛ είναι η μείωση των ωρών των μαθημάτων ειδικότητας των επιμέρους ειδικοτήτων στον δευτεροβάθμιο κύκλο σπουδών.
Είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι για τις ειδικότητες ένα μεγάλο μέρος του προγράμματος σπουδών μεταφέρεται στο (κατ’ επίφαση) προαιρετικό μεταλυκειακό έτος ειδίκευσης που προβλέπει 7 ώρες μαθήματα ειδικότητας στο σχολείο και το υπόλοιπο πρόγραμμα μαθητεία στις επιχειρήσεις.
Υλοποιείται μ’ αυτό τον τρόπο η ψηφισμένη διάταξη του μνημονίου 2015 που προβλέπει: «iv) θα χαράξει ολοκληρωμένο σχέδιο εφαρμογής του Υπουργείου Εργασίας, του Υπουργείου Παιδείας και του ΟΑΕΔ, με σκοπό την παροχή του απαιτούμενου αριθμού θέσεων μαθητείας για όλους τους σπουδαστές της επαγγελματικής εκπαίδευσης (ΕΠΑΣ και ΙΕΚ) έως το 2016 και για το 33% τουλάχιστον του συνόλου των σπουδαστών της τεχνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ) έως το 2016-2017 και v) θα διασφαλίσει μεγαλύτερη συμμετοχή των εργοδοτών και μεγαλύτερη χρήση της ιδιωτικής χρηματοδότησης.»
Πιο αναλυτικά:
Στη Β’ τάξη ΕΠΑΛ, απ’ το σχολικό έτος 2016-2017, θα λειτουργούν Τομείς ενώ τώρα λειτουργούν Ειδικότητες.
Τα τμήματα που θα λειτουργήσουν ως τομείς θα είναι σαφώς πολύ λιγότερα από τα τμήματα που λειτουργούσαν ως ειδικότητες
Τα μαθήματα των τομέων αντικειμενικά θα περιλαμβάνουν γενικότερα μαθήματα που αφορούν όλες τις ειδικότητες του τομέα και ελάχιστα εισαγωγικά μαθήματα που θα αφορούν τη κάθε ειδικότητα ξεχωριστά.
Τα επιστημονικά πεδία (μαθήματα) της Β’ τάξης των ειδικοτήτων του σημερινού ΕΠΑΛ θα μεταφερθούν αντικειμενικά στο πρόγραμμα σπουδών της Γ’ τάξης του ΕΠΑΛ όπου θα λειτουργούν οι ειδικότητες.
Είναι προφανές ότι σε ένα σχολικό έτος (Γ’ τάξη του ΕΠΑΛ) δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί ο όγκος των γνώσεων και δεξιοτήτων (εργαστηριακά μαθήματα), που αντιστοιχούν σε κάθε ειδικότητα. Για να κατακτήσουν οι μαθητές το σύνολο των γνώσεων και των δεξιοτήτων της ειδικότητάς τους θα πρέπει υποχρεωτικά να φοιτήσουν και στο μεταλυκειακό έτος εξειδίκευσης, που κακώς ονομάζεται προαιρετικό.
Το μεταλυκειακό έτος εξειδίκευσης δεν θα αφορά μόνο όσους μαθητές καταφέρουν να εισαχθούν στα ΑΤΕΙ, δηλαδή ένα πολύ μικρό ποσοστό των μαθητών των ΕΠΑΛ.
Αν δεχθούμε (σαν υπόθεση εργασίας) ότι το πρόγραμμα σπουδών της ειδικότητας πρέπει να καλύπτει όλο τον όγκο των γνώσεων των πληροφοριών αλλά και των δεξιοτήτων που απαιτεί η ειδικότητα και με το δεδομένο ότι το μεταλυκειακό έτος εξειδίκευσης θα περιλαμβάνει μόνο 7 ώρες μαθημάτων ειδικότητας στο σχολείο, τότε βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι στο Γ’ έτος του ΕΠΑΛ τα μαθήματα των ειδικοτήτων θα έχουν λιγοστά εργαστηριακά μαθήματα, για να μπορέσουν να «χωρέσουν» όλα τα επιστημονικά πεδία στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Στην ουσία τα εργαστηριακά μαθήματα παραπέμπονται στη μαθητεία που θα πραγματοποιείται στις επιχειρήσεις.
Αυτός ο σχεδιασμός μειώνει πολύ τις ανάγκες σε εκπαιδευτικό προσωπικό, αλλά και για υλικοτεχνικές υποδομές των Εργαστηρίων. Μειώνει συνολικά το κόστος λειτουργίας του Επαγγελματικού Σχολείου.
Επιπλέον δημιουργεί πλεονάσματα σε εκπαιδευτικό προσωπικό των ειδικοτήτων, που θα κλιθούν να καλύψουν το ωράριό τους ολικά ή μερικά στα ΔΙΕΚ ή και αλλού στα πλαίσια της κινητικότητας του προσωπικού, χωρίς να αποκλείονται και σενάρια απολύσεων στο απώτερο μέλλον όταν υπάρξουν κατάλληλες πολιτικές συνθήκες.
Οι μαθητές δίνονται βορά στις επιχειρήσεις ως δωρεάν (για τους επιχειρηματίες) εργατικό προσωπικό στο όνομα της εκπαίδευσης, με κράχτη την αποζημίωση της μαθητείας που θα καλύπτεται από τα προγράμματα ΕΣΠΑ και απ’ τον κρατικό προϋπολογισμό.
Στην ουσία τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν απ’ το Δημόσιο Επαγγελματικό Λύκειο θα δοθούν μπόνους στους εργοδότες μέσω ενός συνεχώς ανακυκλούμενου δωρεάν γι’ αυτούς προσωπικού, για το οποίο δεν θα έχουν και καμιά απολύτως ευθύνη.
www.alfavita.gr
