Της Βάλια Παυλίδου – Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη
Μsc Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας ΑΠΘ, Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία- Θεσσαλονίκη
Η διαδικασία της μελέτης μπορεί να γίνει στις μέρες μας ένα αρκετά προκλητικό εγχείρημα για μαθητές και φοιτητές. Η προσπάθεια να συγκεντρωθεί κάποιος στην ύλη που πρέπει να αφομοιώσει δυσχεραίνεται από τις εκατοντάδες πληροφορίες με τις οποίες ο εγκέφαλος μας βομβαρδίζεται καθημερινά αλλά και από τα ποικίλα προβλήματα που παραμένουν άλυτα στην ζωή μας. Κακές συνήθειες διαβάσματος αλλά η σωματική και ψυχική κόπωση έρχονται να
καταστήσουν το διάβασμα ένα δυσεπίτευκτο στόχο.
καταστήσουν το διάβασμα ένα δυσεπίτευκτο στόχο.
Καθώς συναντώ συχνά φοιτητές και μαθητές που δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στο διάβασμα, αποφάσισα να μοιραστώ μαζί σας συμβουλές και τεχνικές που μπορούν να κάνουν την διαδικασία της μελέτης λίγο πιο εύκολη και ίσως ενδιαφέρουσα.
1. Ο κατάλληλος χώρος και χρόνος
Η μελέτη χρειάζεται να γίνεται σε έναν χώρο που μας βολεύει και όπου αισθανόμαστε άνετα. Μπορεί να είναι το γραφείο μας, το κρεβάτι μας, το σαλόνι ή η βιβλιοθήκη της Σχολής μας. Το σημαντικό είναι να υπάρχει ησυχία και όσο το δυνατόν λιγότεροι εξωτερικοί περισπασμοί. Πρέπει να είναι ένας χώρος καλά φωτισμένος και άνετος. Προσπαθήστε να μελετάτε πάντα στο ίδιο μέρος για να το συνδέσετε με την διαδικασία της μελέτης. Βρείτε τις ώρες που το μυαλό σας είναι πιο ξεκούραστο και μελετήστε τότε. Συνήθως αυτές είναι οι πρωινές ώρες για τους περισσότερους ανθρώπους που ο εγκέφαλος είναι ξεκούραστος μετά τον ύπνο.
2. Οργανώστε το χώρο σας
Πριν ξεκινήσετε το διάβασμα φροντίστε να έχετε δίπλα σας ό,τι θα χρειαστείτε για την μελέτη σας: μολύβια, στυλό, τετράδια φωσφωριζέ μαρκαδόρους κτλ. Το να σηκώνεστε να ψάχνετε κάθε φορά κάτι που σας λείπει λειτουργεί διασπαστικά στην συγκέντρωση σας. Έχετε μαζί σας επίσης νερό και ότι άλλο κρίνετε ότι χρειάζεστε για να επιτελέσετε επιτυχώς το διάβασμα σας.
3. Κάντε διαλλείματα
Πολλοί σπουδαστές θεωρούν το διάλλειμα χάσιμο χρόνου και άλλοι κάνουν κατάχρηση αυτού. Η αλήθεια είναι πως ο εγκέφαλος σας χρειάζεται διάλλειμα κατά τη διάρκεια της μελέτης για να ξεκουράζεται. Για κάθε 50 λεπτά μελέτης κάντε ένα 15λεπτο διάλειμμα. Οι χρόνοι αυτοί δεν είναι απόλυτοι αλλά υπολογίστε τους στο περίπου. Στο διάλλειμα ασχοληθείτε με κάτι εντελώς διαφορετικό, φάτε ένα κολατσιό ή κάντε έναν περίπατο. Μην ανοίξετε την τηλεόραση ή τον υπολογιστή καθώς θα είναι αρκετά δύσκολο να οριοθετήσετε το χρόνο του διαλλείματος σας.
4. Αποφύγετε το διαδίκτυο
Οι νέοι θεωρούν σχεδόν δεδομένο ότι πρέπει να βρίσκονται on-line. Η χρήση του κινητού και του internet είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας τους. Όσο όμως μελετάτε χρειάζεται το κινητό σας να είναι απενεργοποιημένο ή στο αθόρυβο και να το τσεκάρετε μόνο κατά τη διάρκεια του διαλλείματος σας. Επίσης αποφύγετε να είστε στο internet ταυτόχρονα με το διάβασμα καθώς η διαδικασία της συγκέντρωσης σας δοκιμάζεται σκληρά.
5. Κάντε τη μελέτη ενδιαφέρουσα
Το διάβασμα, μπορεί σίγουρα να γίνει μια βαρετή και αρκετά παθητική διαδικασία. Προσπαθήστε να κρατήσετε μια ενεργητική στάση στο διάβασμα. Κρατάτε χειρόγραφες σημειώσεις με τα πιο σημαντικά για κάθε κεφάλαιο ή ενότητα που διαβάζετε καθώς η διαδικασία της γραφής αποδεδειγμένα ενισχύει τη μάθηση. Προσπαθήστε να σκεφτείτε ερωτήσεις που μπορεί να γίνουν για την ύλη που διαβάζετε και γράψτε τες στο τέλος κάθε κεφαλαίου. Ή προσπαθήστε να βρείτε ερωτήσεις που να συνδυάζουν πληροφορίες από διαφορετικά κεφάλαια. Τα επιτραπέζια παιχνίδια γνώσεων άλλωστε δεν είναι τυχαία από τα δημοφιλή.
6. Προγραμματίστε την μελέτη σας
Μεγάλο μέρος των περισπασμών μας στην μελέτη προκύπτει από το άγχος μας. Και μεγάλο μέρος του άγχους μας όταν διαβάζουμε οφείλεται στον κακό ή καθόλου προγραμματισμό. Πριν ξεκινήσετε το διάβασμα φροντίστε να έχετε οργανώσει την μελέτη σας με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να ξέρετε ότι θα σας φτάσει και θα σας περισσέψει ο χρόνος μέχρι την ημέρα των εξετάσεων. Πόσες ώρες την ημέρα και για πόσες μέρες χρειάζεται να μελετήσετε για να καλύψετε την ύλη; Πόσες επαναλήψεις θα κάνετε και πόσο χρόνο θα σας πάρουν; Αυτά τα ερωτήματα χρειάζεται να είναι απαντημένα από την αρχή. Θα σας γλυτώσουν από μάταιη ανησυχία και άγχος.
7. Αξιοποιήστε έξυπνα το χρόνο σας
Συχνά αναβάλουμε τη μελέτη των δύσκολων μαθημάτων και ξεκινάμε από τα εύκολα. Αν όμως πιάσουμε το μάθημα που μας ζορίζει περισσότερο στο τέλος της ημέρας, είμαστε ήδη αρκετά κουρασμένοι για να το μελετήσουμε. Επιλέξτε να μελετάτε τα δύσκολα μαθήματα όταν ο εγκέφαλος σας είναι ξεκούραστος και έχετε ενέργεια. Αφήστε τα εύκολα για όταν οι αντοχές σας θα έχουν πέσει.
8. Ύπνος και φαί
Είμαι σίγουρη ότι δεν ξεκινάτε ένα ταξίδι με το αυτοκίνητο με άδειο ρεζερβουάρ. Γιατί το κάνετε λοιπόν στο σώμα σας; Η καλή διατροφή και η ξεκούραση είναι το άλφα και το ωμέγα στην μελέτη. Είμαστε δέσμιοι της φυσιολογίας του σώματος μας, και ο εγκέφαλος, ως αναπόσπαστο κομμάτι του σώματος, χρειάζεται ενέργεια και ξεκούραση για να λειτουργήσει. Ο ύπνος μας ξεκουράζει η τροφή μας δίνει ενέργεια. Τόσο απλά και αδιαπραγμάτευτα. Μην τα αμελείτε. Ποτέ.
9. Προγραμματίστε την ώρα της περισυλλογής
Όλοι ξέρουμε πως οι σκέψεις έχουν την μαγική ιδιότητα να ξεπηδάνε από το πουθενά. Και κυρίως την ώρα που δεν πρέπει. Πόσες φορές δεν προσπαθήσατε να διαβάσετε και τα πιο άσχετα πράγματα άρχισαν να περνάνε από το μυαλό σας προσπαθώντας να σας πείσουν ότι είναι σημαντικά και πρέπει να τα σκεφτείτε τώρα; Η αλήθεια είναι πως όσο περισσότερη προσπάθεια καταβάλουμε να μην σκεφτούμε κάτι τόσο περισσότερο το σκεφτόμαστε. Προγραμματίστε μια ώρα της ημέρας που θα είναι η ώρα της περισυλλογής. Όποιο άσχετο πρόβλημα ή δυσκολία σας έρχεται στο μυαλό όταν διαβάζετε γράψτε το σε ένα χαρτί λέγοντας στον εαυτό σας ότι θα ασχοληθείτε μαζί του στην ώρα της περισυλλογής. Επιτρέποντας στον εαυτό σας να ασχοληθεί με αυτές τις σκέψεις κάποια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας μπορείτε να τις αφήσετε όταν διαβάζετε.
10. Χρησιμοποιείστε κίνητρα και ανταμοιβές
Το να κινητοποιήσετε τον εαυτό σας να ξεκινήσει διάβασμα ή να ολοκληρώσει το διάβασμα του είναι μια αρκετά έξυπνη και αποτελεσματική τεχνική. Τα κίνητρα είναι οι λόγοι για τους οποίους διαβάζετε, είναι ο απώτερος στόχος σας. Γράψτε τους σε ένα χαρτί και τοποθετήστε τους σε εμφανές σημείο για να τους βλέπετε συνέχεια. Παράλληλα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και τις ανταμοιβές. Υποσχεθείτε στον εαυτό σας κάτι ευχάριστο για όταν θα τελειώσετε την μελέτη της ημέρας προκειμένου να έχετε κάτι να αδημονείτε. Αυτό θα είναι η ανταμοιβή σας. Μπορεί να είναι μια έξοδος για καφέ, η αγαπημένη σας ταινία ή ένα χαλαρωτικό μπάνιο. Οτιδήποτε ποθείτε πολύ, είναι καλό για ανταμοιβή.
Η σωστή μελέτη είναι μια δεξιότητα που μαθαίνεται. Το να καταφέρετε να συγκεντρώνεστε στο διάβασμα είναι αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της δεξιότητας. Δοκιμάζοντας τις παραπάνω τεχνικές θα βρείτε τι λειτουργεί καλύτερα για σας. Μην απογοητεύεστε από την όποια αποτυχημένη προσπάθεια και επιμείνετε. Διαχειριστείτε το άγχος σας, ακολουθήστε το πρόγραμμα σας, μην αφήνετε τους άλλους να σας επηρεάζουν αρνητικά. Το διάβασμα αφορά άλλωστε εσάς το βιβλίο και τις σημειώσεις σας.
