O Αρης Κατωπόδης, ετών 18, αριστούχος στο 2ο Γενικό Λύκειο Αργυρούπολης, νέος με σχέδια και προοπτικές, σκεπτικός, κοιτάζει το χιλιοδιαβασμένο σχολικό του βιβλίο. «Το σχολείο είναι μια δωδεκαετής προσπάθεια του συστήματος να καλλιεργήσει στα παιδιά το μίσος για τη γνώση» δηλώνει σοβαρός. «Τα υπέροχα κείμενα που διδασκόμαστε καταστρέφονται από το συνεχόμενο αίτημα για την αποστήθιση άχρηστων πληροφοριών. Είναι λάθος. Και αν το λέω εγώ, που θέλω να γίνω φιλόλογος, τι θα πει κάποιος άλλος;»αναρωτιέται.
Είναι όλοι τους φωτισμένα παιδιά. Συγκροτημένα, πειθαρχημένα, με σχέδια. «Οι Ελληνες πάντα πίστευαν ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν για τίποτα, χωρίς να έχουν καμία συνέπεια οι πράξεις τους» λέει ο Αρης. «Ισως έπρεπε να γίνει αυτό για να μας ταρακουνήσει τόσο ώστε να καταλάβουμε. Ηταν συνέπεια των δικών μας πράξεων και πρέπει να πληρώσουμε για ό,τι κάναμε» επισημαίνει.
«Εκαναν» τον διακόπτει η Αφροδίτη. «Κάποιοι ψήφισαν πάντως αυτούς που έκαναν»απαντά ο Αρης. «Ο,τι και αν έγινε, εμείς πρέπει να προσπαθήσουμε για κάτι καλύτερο και πρέπει να είμαστε πιστοί στις αξίες μας και να τις υπερασπιζόμαστε» παρεμβαίνει η Ολγα Χατζηποστόλου από το 2ο Λύκειο Αργυρούπολης.
«Εφόσον βέβαια βγούμε έξω για να συμπληρώσουμε τις σπουδές μας και να γνωρίσουμε τον κόσμο. Απλά πρέπει τελικά να επιστρέψουμε» απαντά η Ελευθερία. «Συμφωνώ. Οι Ελληνες έζησαν και άλλες δύσκολες περιόδους και πάντα έβρισκαν τη λύση και επιβίωναν» προσθέτει η Αφροδίτη.
«Το ερώτημα είναι πόσο το βλέπουμε σε συλλογικό επίπεδο και όχι σε προσωπικό»παρεμβαίνει ο Αρης και εξηγεί: «Δημιουργείται ένας ηθικός προβληματισμός σε σχέση με το αν θα πρέπει να μείνουμε στην Ελλάδα. Βλέπουμε όμως ότι επί δεκαετίες τα αδιέξοδα συνεχίζονται στη χώρα μας. Η έλλειψη αξιοκρατίας, το γεγονός ότι οι νέοι με προσόντα βυθίζονται κάτω από αυτούς που επελέγησαν για λόγους μη αξιοκρατικούς» λέει ο Αρης.«Είναι σαν η χώρα σου να σε διώχνει» δηλώνει έπειτα από μερικά δευτερόλεπτα σκέψης.
«Και ας μην ξεχνάμε ότι ο ελληνισμός ανθεί στο εξωτερικό» συμπληρώνει χαριτολογώντας ο Ιάσονας. «Αρα δεν φταίμε εμείς, αλλά ο τρόπος που λειτουργεί το κράτος μας». «Επειτα είμαστε μειονότητα, πώς μπορούμε να τα αλλάξουμε όλα αυτά; Πόση είναι τελικά η δύναμη των λίγων;» ολοκληρώνει τη σκέψη του ο Αρης.
«Σκοπός του σχολείου είναι να συμβάλει στην αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των διανοητικών και ψυχοσωματικών δυνάμεων των μαθητών, να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να ζήσουν δημιουργικά» λέει ο κ. Παρασκευόπουλος. Καλλιεργείται η «πνευματική ευλυγισία», η φαντασία, η αναλογική σκέψη στα ελληνικά σχολεία; Οι νέοι και οι νέες μας απαντούν όχι.
«Γιατί κάποιος που θέλει να μπει στη Νομική να μη δίνει εξετάσεις μόνο για τη Νομική;»αναρωτιέται η Αφροδίτη. «Με βάση τα μόρια που συγκέντρωσα περνάω στο Τμήμα Γενετικής της Αλεξανδρούπολης» συμπληρώνει ο Ιάσονας. «Ομως δεν ξέρω τίποτε από Μαθηματικά που είναι βασικό της μάθημα. Πώς θα σπούδαζα αν το επέλεγα; Δεν είναι αδύναμο σημείο του συστήματος να περνάς σε μια σχολή με την οποία δεν έχεις καμία σχέση;» αναρωτιέται.
«Η αλήθεια είναι ότι το σχολείο το αντιμετωπίζαμε πάντα σαν δευτερεύον» λέει η Τζορτζίνα.«Πάντα στο φροντιστήριο μας τα έλεγαν καλύτερα, οπότε από εκεί περιμέναμε την όποια βοήθεια. Και σε αυτό δεν φταίμε εμείς. Αναγκαστήκαμε να λειτουργήσουμε έτσι. Το σχολείο είναι υποβαθμισμένο» συμπληρώνει χαρακτηριστικά. «Και έτσι βαδίζουμε με την ψευδαίσθηση της δωρεάν παιδείας την οποία οι πολιτικοί αναφέρουν πολύ» παρεμβαίνει ο Ιάσονας.
«Εμείς είχαμε στο σχολείο κάποιους φιλολόγους που ξέφευγαν από τον μονόδρομο των Πανελλαδικών» λέει η Αφροδίτη. «Ναι, κάναμε συζητήσεις μαζί τους που μας έκαναν να αισθανθούμε άνθρωποι» συμπληρώνει η Ολγα. «Είναι όμως εξαίρεση» τις επαναφέρει η Τζορτζίνα.
Μένουν εδώ και εύχονται «η Ελλάδα να μη μας διώξει»
Ο Φοίβος Οικονομίδης από το Αρσάκειο Εκάλης έχει συμπληρώσει εφέτος, σε μια εξαιρετικά δύσκολη εξεταστική διαδικασία, 19.530 μόρια και θέλει να σπουδάσει στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, την οποία και εκτιμάει πολύ. «Σήμερα δεν μπορούμε να έχουμε καμία ιδέα για το τι θα ισχύσει στο μέλλον» λέει μιλώντας στο «Βήμα» και αναφερόμενος στην τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα. «Θέλω να σπουδάσω εδώ, να συνεχίσω τις σπουδές μου στο εξωτερικό, αλλά σίγουρα στο μέλλον, αν υπάρχει η δουλειά και οι προοπτικές, θα ήθελα να μείνω στην Ελλάδα και να στηρίξω τη χώρα μου» δηλώνει.
Ολοι από την παρέα της συζήτησης είχαν την ευκαιρία, κυρίως στη διάρκεια εκπαιδευτικών εκδρομών, να επισκεφθούν πανεπιστήμια άλλων χωρών. Τι τους εντυπωσίασε; Και εδώ τα παιδιά απαντούν με μια αναπνοή: Οι εγκαταστάσεις…
«Η Σχολή Καλών Τεχνών στην Ελβετία είναι το ωραιότερο κτίριο που έχω δει, ένα νεοκλασικό παλάτι» λέει με ενθουσιασμό ο Ιάσονας. «Εγώ πήγα στο Τζορτζ Ουάσιγκτον των ΗΠΑ» πετάγεται η Αφροδίτη. «Και ήταν μαγεία… Αν και εξίσου μαγευτικά θα είναι και τα δίδακτρα, υποθέτω» διακόπτει την ονειροπόλησή της χαριτολογώντας.
«Και μετά έρχεσαι εδώ και πηγαίνεις στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο» παρεμβαίνει η Τζορτζίνα με έκφραση απογοήτευσης στο νεανικό πρόσωπό της. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ωστόσο είναι ανάμεσα στα καλύτερα ιδρύματα της Ευρώπης στο επιστημονικό του πεδίο, αλλά η εικόνα των τοίχων με τα δεκάδες συνθήματα και γκραφίτι, οι βρώμικοι διάδρομοι, τα παρατημένα κτίρια, φτάνουν για να αμαυρώσουν ένα όνομα με ιστορία.
«Και οι παρατάξεις αυτές δεν δημιουργούν πρόβλημα μόνο στα πανεπιστήμια αλλά και στο πολιτικό σύστημα το ίδιο» συμπληρώνει ο Αρης. «Οι παρατάξεις πρέπει να υπάρχουν και να είναι εντός των ΑΕΙ αλλά σε ήπια μορφή. Να μην υπάρχουν αφίσες και σταντ. Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να είναι ένα πολιτικό κέντρο» λέει ο Ιάσονας. «Χειρότερα! Κομματικό κέντρο» συμπληρώνει η Αρης. «Αυτή η έντονη πολιτικοποίηση και η βία μέσα στα ΑΕΙ δεν στηρίζονται προφανέστατα σε γνώσεις» προσθέτει ο Αρης. «Δεν έχουν πραγματική επίγνωση όσοι τα κάνουν αυτά του τι είναι αυτό που πραγματικά υποστηρίζουν. Απλώς θέλουν να κάνουν φασαρία» λέει χαρακτηριστικά.
«Οτι εφέτος έκαναν κάτι εγκληματικό» απαντάει ο Ιάσονας. «Τα θέματα ήταν τα πιο δύσκολα της δεκαπενταετίας. Γιατί; Γιατί η εξαδέλφη μου, που διάβαζε επί μήνες για να μπει στην Ιατρική, να στερηθεί το όνειρό της επειδή κάποιος αποφάσισε εκείνο το πρωί ότι θα βασανίσει χωρίς λόγο χιλιάδες παιδιά;» αναρωτιέται.
«Είναι δε παράλογο να ισοπεδώνεις ψυχολογικά κάποιον σε μια έτσι και αλλιώς δύσκολη εξεταστική διαδικασία» συμπληρώνει ο Αρης. «Ποιο το όφελος; Ετσι ή αλλιώς οι καλοί θα ξεχωρίσουν». «Τα παιδιά έβγαιναν κλαίγοντας από τα εξεταστικά κέντρα» λέει η Τζορτζίνα.«Η εξαδέλφη μου έπαθε επιληπτική κρίση. Αξίζει αυτό;».