του Μανόλη Ορφανουδάκη
Επειδή βλέπω να έχει αρχίσει ένας μάλλον άτυπος διάλογος για το ρόλο του Διευθυντή σχολικής μονάδας και τις αρμοδιότητές του στο πλαίσιο του νέου σχολείου θα ήθελα να παραθέσω τις απόψεις μου σχετικά με το ζήτημα. Πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα που διαμορφώνεται, που όπως προβλέπω και μακάρι να διαψευστώ, καταλήγει σε μια ακόμα αυτοκτονική ενέργεια του κλάδου μας θα επισημάνω ορισμένα στοιχεία που ελπίζω να εισακουστούν.
Για να περάσουμε και σε πιο πρακτικά ζητήματα :
Α. Η διαδικασία εκλογής υποδιευθυντή, την οποία επικαλούνται πολλοί, αποδείχτηκε αποτυχημένη και συχνά τραυματική για πολλούς συλλόγους. Από τη μια γιατί διαμόρφωσε πόλους «εξουσίας» και διαφωνιών, τόσο με τους διευθυντές πολλών σχολείων, όσο και μέσα στο σύλλογο με την αμφισβήτηση του ρόλου και των δραστηριοτήτων των υποδιευθυντών, άλλοτε ως οργάνων των διευθυντών και άλλοτε ως φορέων αντίθεσης και αντίδρασης στο πρόσωπο, το ρόλο και τις επιλογές διευθυντών.
Β. Παράλληλα η διαδικασία επιλογής στις περισσότερες περιπτώσεις ανατέθηκε ή καλύτερα μετατέθηκε άλλοτε σκόπιμα και άλλοτε από αδυναμία, στα ΠΥΣΔΕ όπου οι αιρετοί του κλάδου βρήκαν πεδίο δράσης λαμπρό υπηρετώντας παραταξιακές σκοπιμότητες, άλλοτε σε συνεργασία και άλλοτε σε αντιπαράθεση με τη διοίκηση.
Γ. Ο ρόλος του διευθυντή προσδιορίζεται συχνά από τη σύνθεση του συλλόγου. Σε πόσα σχολεία ο σύλλογος παραμένει σταθερός έστω στο βασικό κορμό του για περισσότερα από 2 χρόνια; Τι γίνεται στην περίπτωση που ο διευθυντής μιας σχολικής μονάδας (ο κανόνας ως τώρα) δεν ανήκει οργανικά σε αυτή, τι γίνεται αν ο υποψήφιος διευθυντής ενός συλλόγου δεν έχει υπηρετήσει ποτέ σε αυτό με ποια κριτήρια θα γίνει η επιλογή σχολείων από τους υποψήφιους για κάποια διευθυντική θέση; Αν ο διευθυντής είναι στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ γιατί έχει ζητήσει μετάθεση και δεν έχει τοποθετηθεί οργανικά σε κάποια μονάδα, από ποιο σύλλογο θα κριθεί; Τα ζητήματα δεν είναι μόνο τεχνικά αφορούν πολλές παραμέτρους του συστήματος και δεν λύνονται με ανεδαφικές προτάσεις και προθέσεις (αυτό άλλωστε δεν μας κατέστρεψε;)
Δ. Ο ρόλος του διευθυντή όπως σωστά αναφέρεται από πολλούς είναι προσδιορισμένος από ένα συχνά ασφυκτικό νομικό πλαίσιο. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια αντίρρηση ότι αυτό μπορεί να αλλάξει και να βελτιωθεί με την ευρύτερη συμμετοχή του συλλόγου.
Ε. Τα πρόσωπα που συχνά επιλέγονται να ενσαρκώσουν το ρόλο του διευθυντή δεν έχουν επαρκή διοικητικά προσόντα, αλλά το ζήτημα της επιλογής όπως όλοι μας γνωρίζουμε έχει υποστεί παρεμβάσεις από πολλούς και διαφορετικούς φορείς με διαφορετικές σε κάθε περίπτωση προσδοκίες. Υπάρχουν διευθυντές που έχουν επιλεγεί για να υλοποιήσουν διοικητικά πλάνα που προέρχονται από «ανώτερα κλιμάκια», άλλοι που έχουν τη παραταξιακή υποστήριξη και αναμένεται να καθοδηγούν το σύλλογο κατά το δοκούν των εκάστοτε παραταξιακών επιλογών. Φυσικά υπάρχουν και εκείνοι που επιλέχθηκαν χωρίς κάποια εξάρτιση και αποδείχθηκαν ηγεμονίσκοι που έβλεπαν το σύλλογο κάτω από το δικό τους ιδιότυπο πρίσμα. Συνήθως οι περισσότεροι από αυτούς αποδείχθηκαν κακοί, ανεπαρκείς και μισαλλόδοξοι, με αποτέλεσμα να επικρατήσει η κακή εικόνα για την λειτουργία και το θεσμό της διευθυντικής θέσης. Συχνά ακούμε για διευθυντές συγκεντρωτικούς στην καλύτερη περίπτωση, αυταρχικούς ή ακόμα και για απόλυτους δυνάστες. Ωστόσο δεν νομίζω ότι ο κανόνας είναι αυτός. Συχνά οι εξαιρέσεις επισκιάζουν τις καλές πρακτικές και στη περίπτωση αυτή νομίζω ότι βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο να κάνουμε ένα μεγάλο και ανεπανόρθωτο λάθος με την προβλεπόμενη παρέμβαση.
Διαβάστε την συνέχεια του άρθρου στο alfavita.gr