Όλα τα παιδιά κάποια στιγμή τελειώνουν βεβιασμένα ή παραιτούνται από τις σχολικές τους εργασίες για να ασχοληθούν με κάτι πιο ευχάριστο γι’ αυτά. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας) όμως σχεδόν καθημερινά παραιτούνται από τις εργασίες τους ή τις ολοκληρώνουν πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα να είναι πρόχειρες, λανθασμένες ή ελλιπείς.
Οι αιτίες αυτής της συμπεριφοράς είναι ποικίλες και διαφορετικές για κάθε παιδί. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι πιο σημαντικές και οι πιο συνήθεις από αυτές:
Κούραση
Κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας τα παιδιά με ΔΕΠΥ εξαντλούν όλη την ενέργειά τους στην προσπάθειά τους να παραμείνουν συγκεντρωμένα και να ανταποκριθούν στις πολλαπλές απαιτήσεις του σχολικού περιβάλλοντος. Όταν επιστρέφουν στο σπίτι, πιθανότατα να είναι εξαντλημένα σωματικά και ψυχικά. Αν τους ζητηθεί να κάνουν τις σχολικές τους εργασίες, χωρίς κάποιο διάλειμμα, είτε θα παραιτηθούν είτε θα τις κάνουν βεβιασμένα.
Φαρμακευτική Αγωγή
Κάποια παιδιά που παίρνουν φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της ΔΕΠΥ μπορεί τη στιγμή που γυρίζουν από το σχολείο ξαφνικά να είναι υποτονικά ή κουρασμένα. Αυτή η κατάσταση μπορεί να διαρκέσει για μικρό χρονικό διάστημα ή για ώρες.
Δυσκολία στην επεξεργασία των πληροφοριών
Οι σκέψεις των παιδιών με ΔΕΠΥ κινούνται πιο γρήγορα από την ικανότητά τους να τις συλλάβουν με λέξεις. Έτσι δυσκολεύονται να κρατήσουν μια πληροφορία για αρκετή ώρα ώστε να την οργανώσουν και να την εκφράσουν με λόγια. Γεγονός που τους οδηγεί σε λανθασμένες ή ελλιπείς απαντήσεις.
Δυσκολία στη διαχείριση του χρόνου
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ δυσκολεύονται στην εκτίμηση του χρόνου που απαιτείται για την ολοκλήρωση μιας εργασίας, κυρίως όταν τους ανατίθενται πολλές μαζί. Μπορεί επίσης να υπερεστιάζουν σε μία εργασία και στη συνέχεια να δυσκολεύονται να προχωρήσουν στην επόμενη. Έτσι, έχοντας περάσει αρκετή ώρα για την ολοκλήρωση μιας εργασίας, μπορεί να επιταχύνουν για να ολοκληρώσουν τις υπόλοιπες ή να αποφύγουν εντελώς να τις κάνουν.
Χάνουν εύκολα το ενδιαφέρον τους
Πολύ συχνά τα παιδιά με ΔΕΠΥ βαριούνται εύκολα όταν τους ζητείται να κάνουν το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Το να μείνουν για ώρα στη θέση τους και να κάνουν τις εργασίες τους είναι κάτι που τους κάνει να βαριούνται ή να μη βρίσκουν κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Οι χαμηλές σχολικές επιδόσεις συμβάλουν ώστε τα παιδιά να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και να χάσουν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ πιστεύουν πως δεν έχει σημασία πόσο προσπαθούν ή πόσο σκληρά μελετούν μιας και ο βαθμός του θα είναι χαμηλός. Έτσι παραιτούνται σιγά σιγά από την προσπάθειά τους για ολοκληρωμένες και καλογραμμένες εργασίες.
Μαθησιακές Δυσκολίες
Η ΔΕΠΥ πολύ συχνά συνυπάρχει με μαθησιακές δυσκολίες. Έρευνες φανερώνουν ότι σε ένα μεγάλο ποσοστό τα παιδιά με ΔΕΠΥ αντιμετωπίζουν Μαθησιακές Δυσκολίες και τα παιδιά με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (π.χ Δυσλεξία, Δυσορθογραφία, Δυσγραφία κ.α) εμφανίζουν αρκετά συχνά Διάσπαση Προσοχής και Υπερκινητικότητα. Το National Institute of Mental Health σημειώνει ότι το 20% με 30% των παιδιών με ΔΕΠΥ έχουν συνοσηρότητα με Μαθησιακές Δυσκολίες.
Οι συγκεκριμένες δυσκολίες μπορούν μέσα από την κατάλληλη παρέμβαση να αντιμετωπιστούν. Καλό θα είναι οι γονείς να δείχνουν υπομονή και κατανόηση απέναντι στην άρνηση των παιδιών τους με ΔΕΠΥ να ασχοληθούν πολύ ώρα με μία εργασία. Θα πρέπει να κατανοήσουν τη φύση και τις αιτίες αυτής της άρνησης κι να ζητήσουν τη βοήθεια ενός ειδικού για την υποστήριξη τόσο του παιδιού όσο και των ίδιων.
Φώτης Παπαναστασίου
Ειδικός Παιδαγωγός
MSc Σχολική Ψυχολογία