Στην Αττική, δίπλα στην φύση και το πράσινο, στο Δήμο Διονύσου, ξεκινάει το πρώτο Σχολείο του Δάσους, ένα διαφορετικό σχολείο που θέλει να φέρει τα παιδιά κοντά στην φύση και να τα βοηθήσει να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους μέσα από την ελευθερία. Το διαφορετικό αυτό σχολείο άρχισε τη λειτουργία του τον Ιούλιο με κάποιες καλοκαιρινές τάξεις και ξεκινά κανονικά τη λειτουργία του από Σεπτέμβριο, φιλοξενώντας παιδιά, κυρίως προσχολικής ηλικίας.
Η HuffPost Greece μίλησε με την Βασιλική Κομπιλάκου, υπεύθυνη του Σχολείου του Δάσους, η οποία μας εξήγησε τι ακριβώς μπορούν να κάνουν τα παιδιά σε ένα σχολείο που βρίσκεται ανάμεσα σε δέντρα, δάσος, λίμνες και ποταμάκια.
Τι ακριβώς είναι το Σχολείο του Δάσους;
Τα Σχολεία του Δάσους αποτελούν διεθνώς την εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού κινήματος της Παιδαγωγικής του Δάσους. Πραγμάτωση μιας παιδαγωγικής διαδικασίας εκτός των στενών ορίων μιας τάξης, που επιδιώκει τη μάθηση στο ύπαιθρο, χωρίς καταναγκασμούς και που προάγει την πολύπλευρη ανάπτυξη του παιδιού μέσω της ελευθερίας.
Όπου αφορά πρωτίστως την προσχολική ηλικία καθώς με βιωματικό τρόπο επιτυγχάνονται όχι μόνο οι στόχοι που τίθενται για αυτήν την τρυφερή ηλικία (κοινωνική, κινητική και νοητική αντίληψη), αλλά επιτυγχάνεται και η ανάπτυξη της δημιουργικής, κριτικής και κυρίως αυτόνομης σκέψης τους, όπως μόνο στο ύπαιθρο και με τις προκλήσεις που εκεί υπάρχουν μπορεί να επιτευχθεί.
Ακολούθως τόσο τα παιδιά των υπόλοιπων ηλικιών, που προσέρχονται με μία σταθερή συχνότητα και μέσω μίας ομάδας που ασφαλώς και δεν πρέπει να αλλάζει, όσο και κάποιων ειδικών ομάδων, όπως παιδιών θύματα bulying, με αυτισμό, σύνδρομο Down, κ.α., μπορούν να ωφεληθούν ποικιλοτρόπως, ισορροπώντας τον σύγχρονο τρόπο ζωής που όλο και περισσότερο αποξενώνει τον άνθρωπο από την φύση και τις πρωταρχικές ισορροπίες.
Τι διαφορετικό μπορεί να προσφέρει σε έναν μαθητή;
Το Σχολείο του Δάσους είναι καθοδηγούμενο από τα παιδιά, παροτρύνοντας τα να συμμετέχουν σε αυτό που τα ενδιαφέρει περισσότερο στην φύση, προάγοντας το ελεύθερο παιχνίδι και τις αυθόρμητες δραστηριότητες, μολονότι υπάρχουν κάποιες κατευθύνσεις από τους παιδαγωγούς. Η παρατηρητικότητα από την πλευρά των τελευταίων και η συναισθηματική ικανότητα τους ώστε να μπορούν να σιωπούν ή να καθοδηγούν χωρίς διδακτισμό αποτελούν επίσης βασική προϋπόθεση.
Είναι ανοιχτό καθόλη τη διάρκεια του χρόνου; Τι γίνεται όταν ο καιρός δεν το επιτρέπει;
Είναι ανοιχτό “βρέξει – χιονίσει”. Κυριολεκτικά! Τα παιδιά είναι ντυμένα σαν κρεμμυδάκια, με ισοθερμικά εσώρουχα, κ.τ.λ., και βρισκόμαστε έξω πάντοτε! Μόνο σε περίπτωση καταιγίδας μπαίνουμε μέσα στο καταφύγιο που έχουμε.
Περιγράψτε μας μία τυπική ημέρα στο Σχολείο του Δάσους.
Συνήθως, ξεκινά με το άναμμα της φωτιάς που γίνεται από τα παιδιά σε κάποια τοποθεσία του δάσους, αλλά που για ευνόητους λόγους (πυρασφάλεια) δεν θα πραγματοποιείται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Αντ’ αυτού κάνουμε τον κύκλο μας κάτω από ένα δέντρο, δίπλα στο καταφύγιο μας, εισάγοντας σε κάποιο θέμα που θα δουλέψουμε εκείνη τη μέρα. Αν για παράδειγμα είναι οι ήχοι του δάσους, μπορεί με τη σειρά να καλύψουμε τα μάτια με ένα μαντήλι και να καλέσουμε το κάθε παιδί να αφουγκραστεί.
Κατόπιν η διαδικασία μπορεί να εξελιχθεί απαλά ρωτώντας τα παιδιά γα το ποιος νομίζουν πως κατοικεί πάνω στα κλαδιά του δέντρου, ή πάνω στα φύλλα και στον κορμό του. Σταδιακά σηκωνόμαστε και φέρνουμε κάποια υλικά παρατήρησης, όπως μεγενθυντικούς φακούς, κι εξαπλωνόμαστε στους γύρω λόφους γυρεύοντας ίχνη πουλιών και ζώων (εξερεύνηση).
Όλο αυτό μπορεί να οδηγήσει, αναλόγως της κατεύθυνσης των παιδιών, είτε σε ένα ελεύθερο παιχνίδι, είτε σε μία κατασκευή, όπως για παράδειγμα ενός σπιτιού πουλιών χρησιμοποιώντας ένα χάρτινο κουτί από γάλα (ανακύκλωση) και καλύπτοντας το από φλοιούς δέντρων και φλούδες κουκουναριών που τα παιδιά συγκεντρώνουν.
Αργότερα μπορούμε να κολατσίσουμε κοντά στο ρυάκι όπου τα παιδιά έχουν στήσει ένα καταφύγιο από καλάμια και κλαδιά, με κόμπους που μόνα τους έκαναν, και να επιδοθούν κατόπιν σε σκαρφάλωμα δέντρων, κατασκευές από φυσικά υλικά, όπως κούκλες από μουστάκια καλαμιών, βελανιδοσκουφάκια, και ό,τι άλλο τα εμπνέει.
Η μέρα κλείνει με τον κύκλο μας δίπλα στο καταφύγιο μας με μια αφήγηση από την παιδαγωγό που να συνδέεται με τη μέρα που περάσαμε, ή πραγματοποιείται από κάποιο παιδί, εφόσον το επιθυμεί ολόψυχα.